Jak rozpozna? piramid? finansow??

Piramida finansowa – co jaki? czas has?o to pojawia si? w mediach. Pojawia si? ono w negatywnym kontek?cie osób oszukanych, którzy zainwestowali niejednokrotnie oszcz?dno?ci ca?ego ?ycia w dane przedsi?wzi?cie i je stracili gotówk?. W jaki sposób mo?na rozpozna? piramid? finansow?? Jak si? uchroni? przed zainwestowaniem pieni?dzy w niepewne przedsi?wzi?cie?

Piramida finansowa – co to jest?

Piramid? finansow? mo?na rozpozna? m.in. po tym, ?e ju? na pierwszy rzut oka jej dzia?alno?? nie jest do ko?ca przejrzysta. Nie nale?y tak?e wierzy? firmom, które oferuj? wysokie zyski bez ?adnego ryzyka inwestycyjnego – jest to po prostu niemo?liwe.

Cech? charakterystyczn? piramidy finansowej jest zatem zapewnienie o mo?liwo?ci szybkiego zarobienia pieni?dzy bez ponoszenia jakiegokolwiek ryzyka inwestycyjnego. Klient przekonywany jest o tym, ?e nie musi po?wi?ca? czasu na jakiekolwiek analizy, ani w ?aden sposób anga?owa? si? w przedsi?wzi?cie. Zysk ma zosta? wygenerowany ca?kowicie automatycznie bez jego udzia?u. Z czasem okazuje si? jednak, ?e nie jest to ?adne zyskowne przedsi?wzi?cie, a oszustwo – popularnie nazywane piramid? finansow?. W takim przypadku klient nie mo?e odzyska? zainwestowanych pieni?dzy i niejednokrotnie okazuje si?, ?e pad? ofiar? oszustwa, a oszcz?dno?ci jego ?ycia przepad?y.

Schemat Ponziego – co to takiego?

Charles Ponzi by? w?oskim imigrantem, który przyp?yn?? do USA w 1903 roku. Po zako?czeniu pierwszej wojny ?wiatowej zaobserwowa? on pewn? prawid?owo??. Niektóre firmy, które prowadzi?y sprzeda? wysy?kow?, za??cza?y do paczek tzw. IRC. By? to Mi?dzynarodowy Kupon na Odpowied?. Mo?na by?o go wymieni? na znaczki o danej warto?ci. Ze wzgl?du na du?e zawirowania cenowe wymieniaj?c kupony IRC na znaczki, mo?na by?o wygenerowa? dodatkowy zysk.

Ponzi postanowi? wykorzysta? zaobserwowan? prawid?owo??. Zacz?? zatrudnia? agentów, których zadaniem by?o znalezienie inwestorów. Obiecywano im m.in. zyski w wysoko?ci 50% w ci?gu 45 dni. Tak w?a?nie powsta?a jedna z najbardziej znanych piramid finansowych nazwana nazwiskiem w?oskiego imigranta.

W pewnym momencie inwestorzy zacz?li dopatrywa? si? nieprawid?owo?ci. Ponzi, aby uspokoi? klientów, zaprasza? ich na rozmow?, a nast?pnie wyp?aca? nale?ne zyski. Pieni?dze pochodzi?y z kredytu, jednak zwi?ksza?y wiarygodno?? Charlesa w oczach inwestorów. W 1920 roku piramida Ponziego za?ama?a si?, a sam pomys?odawca zosta? skazany na 5 lat wi?zienia (w wi?zieniu sp?dzi? 3,5 roku). Po odbyciu kary postanowi? spróbowa? zbudowa? kolejn? piramid? finansow? – ta równie? si? za?ama?a, a Ponzi ponownie trafi? do wi?zienia.

W jaki sposób mo?na rozpozna? piramid? finansow??

Schemat Ponziego pomimo tego, ?e jest ju? doskonale znany na ca?ym ?wiecie, nadal bywa wykorzystywany do tworzenia ró?norodnych piramid finansowych. Co gorsze, wci?? wiele osób daje si? „nabra?” na takie dzia?ania oszustów.

Istniej? jednak pewne cechy charakterystyczne, które umo?liwiaj? rozpoznanie piramidy finansowej. Po czym mo?na rozpozna? przedsi?wzi?cie maj?ce znamiona oszustwa?

1. Brak odpowiedzi na trudne pytania to podstawowa cecha ka?dej piramidy finansowej. Przedstawiciele firm cz?sto unikaj? odpowiedzi na pytania, które mog?yby zdemaskowa? skrywane oszustwo. To powinno wzbudzi? nasz? czujno??.
2. Niech?? przedstawicieli do podawania szczegó?ów dotycz?cych kwestii zwi?zanych z dzia?alno?ci? firmy. Ka?dy pracownik zaanga?owany w swoj? prac? powinien umie? wyja?ni? wszystkie w?tpliwo?ci oraz sposób dzia?ania swojego przedsi?wzi?cia.
3. Koloryzowanie faktów o firmie oraz jej w?a?cicielach. Czasami na stronach internetowych oraz w broszurach reklamowych mo?na znale?? informacje o kierownictwie. To nic dziwnego, o ile nie b?d? to informacje podkoloryzowane, ?wiadcz?ce cz?sto o mi?dzynarodowej karierze prezesa w charakterze managera na wysokim stanowisku itp. – co nie do ko?ca wyja?nia jego kompetencje.
4. Gwarancja zysku bez oceny ryzyka inwestycyjnego. Ka?de przedsi?wzi?cie inwestycyjne wi??e si? z pewnym niebezpiecze?stwem. ?adna rzetelna firma nie zapewni swojego klienta, ?e ten odnotuje zysk bez jakiegokolwiek ryzyka.
5. Bardzo wysokie zyski. Obietnica zysków na zbyt wysokim poziomie powinna wyda? nam si? podejrzana. Niewiele produktów finansowych mo?e zapewni? stop? zwrotu na wysokim poziomie przez ca?y okres.
6. Niezrozumia?a struktura firmy – czasami organizacja firmy wiele mówi o przedsi?biorstwie. Zbyt skomplikowana struktura, sk?adaj?ca si? z ró?nych typów dzia?alno?ci powinna wzbudzi? nasz? czujno??.
7. Przedstawiciel chce sprzeda? produkt firmy za wszelk? cen?. Podejrzany powinien wyda? nam si? po?piech – doradca chce szybko co? sprzeda? tak, by klient nie móg? si? skonsultowa? z kim? innym.
8. Wyliczenia – czasami po wykonaniu prostych wylicze? oszustwo firmy mo?e wyj?? na jaw (np. zbyt szybka stopa zwrotu).

Piramidy finansowe to oszustwa, które w wi?kszo?ci krajów na ?wiecie s? nielegalne. W naszym kraju zagadnienia z tym zwi?zane reguluje ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zabrania si? m.in. tworzenie systemu sprzeda?y lawinowej, w którym osobom przys?uguje wynagrodzenie za nak?anianie innych ludzi do do??czenia do systemu.